12 سپتامبر 2022- معیار کنترل قند خون دراز مدت یا HbA1c، می تواند برای تعیین دقیق خطر عوارض چشمی و کلیوی در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 مورد استفاده قرار گیرد. یک مطالعه نشان داده است که این سطح باید کمتر از 7 درصد یا 53 میلی مول بر مول باشد. در این مطالعه، افراد پس از شروع دیابت نوع 1 برای بیش از 30 سال، تحت نظر قرار گرفتند.

نتایج این تحقیق در Diabetes Care منتشر شده است.

افراد مبتلا به دیابت ممکن است آسیب به رگ های خونی کوچک در اندام های مختلف خود را تجربه کنند. دلایل این امر نامشخص است، اما از دهه 1990 مشخص شده است که کنترل خوب سطح قند خون، خطر این عوارض را کاهش می دهد. با این حال، مشخص نشده است که HbA1c یا سطح قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در دراز مدت چقدر باید داشته باشند تا از آسیب جدی به رگ های خونی در چشم ها و کلیه ها جلوگیری گردد.

پرفسور هانس آرنکویست، استاد برجسته ی دانشگاه Linköping و رهبر این مطالعه، گفت: مطالعه ما دقیقاً سطوح قند خون طولانی مدتی را تعیین کرد که می تواند از این عوارض جلوگیری کند. این دانش می تواند انگیزه ی فرد را برای کنترل سطح قند خون خود افزایش دهد.

محققان در مطالعه کنونی با نامVISS (عوارض عروقی دیابت در جنوب شرقی سوئد)، همه کودکان و بزرگسالان زیر 35 سال را که در فاصله ی سالهای 1983 تا 1987 به دیابت نوع 1 مبتلا شده و تحت مراقبت‌های بهداشتی بودند، بررسی کردند. همه 447 فرد تازه تشخیص داده شده در این منطقه در این مدت تحت نظارت قرار گرفتند. محققان مقادیر HbA1c بیماران را دنبال کردند که نشان‌دهنده ی میانگین سطح قند خون آنها در یک دوره طولانی‌تر است. آنها همچنین بروز آسیب های چشمی و کلیوی را در این بیماران بین 32 تا 36 سال پس از تشخیص، بررسی کردند.

رگ های خونی کوچک در چشم به ویژه در دیابت نوع 1 مستعد آسیب هستند. تقریباً همه بیماران خونریزی های کوچکی را در چشمان خود تجربه می کنند که البته بینایی آنها را تحت تأثیر قرار نمی دهد. در برخی موارد، رگ های خونی جدید در شبکیه ایجاد می شود که به عنوان "رتینوپاتی پرولیفراتیو" شناخته می شود و می تواند منجر به نابینایی شود. یکی دیگر از اثرات دیابت مربوط به ناحیه ای به نام "ماکولا" در شبکیه است، که دید با تمرکز بالا به این ناحیه مربوط می شود و آسیب به ماکولا منجر به تاری دید می شود.

کلیه ها به اندازه ی چشم به سطوح بالای قند خون حساس نیستند، اما رگ های خونی مهم در اینجا نیز ممکن است، آسیب ببینند. یکی از پیامدهای چنین آسیبی، دفع پروتئین های خون از طریق ادرار است. آلبومین پروتئینی است که بیشترین غلظت را در خون دارد و زمانی که در ادرار وجود داشته باشد به این بیماری «آلبومینوری» می گویند. آسیب به کلیه ها در نهایت منجر به اختلال در عملکرد کلیه و در موارد جدی نارسایی کلیه می شود. در صورت عدم درمان، این وضعیت کشنده است و بیمار باید یا دیالیز شود یا پیوند کلیه دریافت کند.

سطح قند خون دراز مدت (HbA1c) در یک فرد سالم با حداکثر 6.0 درصد یا 42 میلی مول در مول بسیار دقیق کنترل می شود.

پرفسور ارنکویست گفت: نتایج مطالعه ما نشان داد که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 برای حداقل 32 سال باید میانگین سطح قند خون طولانی مدت خود را زیر 7.0 درصد یا 53 میلی مول بر مول نگه دارند تا به طور کامل از این آسیبهای جدی جلوگیری کنند. خطر عوارض چشمی و کلیوی با افزایش سطح HbA1c افزایش می یابد. نتیجه گیری ما به جلوگیری از عوارض ناشی از آسیب عروق خونی مربوط می شود. اما اگر بیمار دچار مشکلاتی با قند خون پایین باشد و یا دچار هیپوگلایسمی شود، کنترل سطح قند خون به این شدت امکان پذیر نیست.

سطح هدف HbA1c که توسط نتایج مطالعه VISS پیشنهاد شده است با اهداف فردی توصیه شده توسط انجمن دیابت آمریکا مطابقت دارد. در سوئد، سطوح هدف به جای افراد، برای گروه ها تعیین می شود.

پیگیری قبلی توسط این گروه تحقیقاتی 20 سال پس از شروع بیماری انجام شده بود. اکنون پس از 30 سال، نتایج نشان می‌دهد که در سطوح پایین‌تر قند خون، آسیبهایی نسبت به نتایج بیماران در ده سال پیش(بررسی 20 ساله)، رخ داده است. به عبارت دیگر بیماران بیشتری با وجود داشتن سطح قند خونی که بالاتر از سطوح قند خون قبلی نبوده است، آسیب دیده اند. پس به نظر می رسد که آستانه ایجاد عوارض به تدریج با گذشت زمان، کاهش می یابد. این بدان معناست که این مطالعه اجازه ی هیچ گونه نتیجه‌گیری برای سطوح قند خون توصیه شده یبرای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 بیش از 30 سال پس از تشخیص، را نمی‌دهد.

منبع:

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/09/220912112436.htm